Alles is voor even

De indringende ervaringen die Aya Zikken (1919) tijdens haar jeugd in Nederlands-Indië opdeed, zetten haar al op een jonge leeftijd aan tot het verwoorden van haar gedachten en gevoelens. In de stilte van haar kamer in Batavia verkende ze een werkelijkheid die haar vertrouw- der aandeed dan de dagelijkse en waarin ze bovendien de loop der dingen zelf kon bepalen. Zo leerde het heftige en ongewisse van haar tropenleven als een inspiratiebron voor fictie te gebruiken. Een verslavende ontdekking, die na haar terugkeer in het grijze Nederland uiteindelijk de drijfveer werd van haar bestaan. Een leven als een onophoudelijke zoektocht door twee werelden, resulterend in ontelbare verhuizingen en reizen, turbulente vriendschappen en liefdes en een eenendertig titels tellend oeuvre als het literaire spiegelbeeld van al het voorgaande, met de roman De atlasvlinder (1958) als poëtisch middelpunt.

Alles is voor even is het levensverhaal van een geboren schrijfster voor wie privacy een noodzaak was en isolement afwisselend een zegen en een kwelling. Op basis van fragmenten uit Aya Zikkens (reis)dagboeken, brieven en gepubliceerde teksten en de talloze gesprekken die hij met haar voerde, schetst Kees Ruys een intiem portret van een bevlogen kunstenaar die de wereld net zo compromisloos bleef bereizen als ze hem op afstand hield, en naast haar kluizenaarsbestaan een roerig leven leidde tussen vele groten van haar tijd, onder wie Hella Haasse, J.C. Bloem en Gerard Reve, en dierbare geestverwanten als Frits van den Bosch, Belcampo en haar hartsvriendin 'van toen en later' Margaretha Ferguson, met wie ze op Java de ontdekking van haar leven had gedeeld: die van de verbeelding.