Het barre land

Het jaar 1922 is een wonderjaar in de westerse literatuur. Naast Ulysses van James Joyce verscheen The Waste Land van T.S. Eliot. De roman en het gedicht zijn beide hoogtepunten van het modernisme. Romanciers als Ernest Hemingway, Aldous Huxley, William Faulkner, Graham Greene en zelfs Stephen King lieten zich erdoor inspireren. Paul Claes, die samen met Mon Nys een bejubelde vertaling van Ulysses maakte, heeft nu ook The Waste Land omgezet in fonkelend Nederlands. Claes schreef een commentaar waarin hij tientallen tot nu toe mysterieus gebleven passages voor het eerst verklaart. Bovendien onthult hij in een nawoord hoe Eliot het pijnlijkste geheim uit zijn privé-leven prijsgeeft in een ingenieus gecodeerde vorm. Zijn vriendin Mary Hutchinson sprak er wel over als 'Toms autobiografie'. Vijfentachtig jaar na het verschijnen van The Waste Land krijgt de lezer voor het eerst de sleutel tot de betekenis van dit legendarische gedicht.

'April is de grimmigste maand, hij wekt

Seringen uit het dode land, vermengt

Herinneringen en verlangen, port

Lome wortels op met lenteregen.

De winter hield ons warm, hulde

De aarde in vergetele sneeuw, voedde

Een restje leven met verdorde knollen.'