Non-dualiteit

Non-dualiteit is niet-tweeheid (Sanskriet: a-dvaita), de afwezigheid van scheidingen. Deze openheid vormt de kern van elke spiritualiteit en mystiek. Maar wat is non-dualiteit nu precies? Daarover gaat het nieuwe boek van Douwe Tiemersma. In zijn vorige boeken stond de non-dualiteit ook al centraal, maar nu laat hij stap voor stap zien wat non-dualiteit in de eigen ervaring betekent. Iedereen blijkt die ervaring te kennen en te waarderen.

"Als er ontspanning optreedt, verdwijnen de scheidingen tussen jezelf en het andere en de anderen. Dan ontstaat er heelheid en verdwijnen de conflicten.
Als grenzen verdwijnen, ontstaat vanzelf geluk. Iedereen kent dit geluk, al is het maar in het besef dat het afwezig is. Dan is er het streven om dit weer te vinden."

Douwe Tiemersma verwijst naar deze ontspanning en dit geluk en naar vele andere plaatsen om de lezer de non-dualiteit te laten herkennen in de eigen ervaring. Dan ontstaat er de bewustwording van een openheid zonder scheidingen die blijkbaar altijd al in de eigen sfeer aanwezig was, maar die nooit de status kreeg van echte werkelijkheid. Als de betrekkelijkheid van de wereld van de scheidingen en de waarheid en waarde van de fundamentele openheid duidelijk wordt, kan de dimensie van non-dualiteit in de eigen zijnservaring blijvend openbreken. Het gaat hier om een 'directe weg' van het levende inzicht, dat grote praktische consequenties heeft.

Non-dualiteit is in alle grote religies en wereldbeschouwingen aanwezig. In de Advaita Vedânta, de Indiase stroming die teruggaat op de oude Upanishaden van de 8e - 6e eeuw
is de non-dualistische visie uitgewerkt tot een filosofie. Ook in het boeddhisme en daoïsme en in de joodse, christelijke en islammystiek is de non-dualistische visie aanwezig als de hoogste waarheid: de hoogste werkelijk is die waarin geen tweeheid is tussen het 'hoogste' en de kern van zelf-zijn, de essentie van alles en iedereen.

Het boek is ontstaan uit inleidingen en gesprekken met mensen die inzicht in non-dualiteit zochten en om een beschrijving en verduidelijking vroegen. De gespreksopnames werden uitgetypt tot de teksten die het belangrijkste materiaal van dit boek vormen. Samen met korte poëtische teksten vormen zij een goed toegankelijk boek over wat iedereen uiteindelijk zoekt.
Dr. Douwe Tiemersma was docent wijsgerige antropologie en interculturele wijsbegeerte aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Voor zijn overlijden in 2013 gaf hij leiding aan het Advaita Centrum te Gouda, waar zijn activiteiten op het terrein van non-dualisme (advaita), yoga en meditatie waren ondergebracht.