Zwarte Piet: discriminerend of fascinerend

Is Zwarte Piet een in essentie racistisch fenomeen? Met deze moderne, tegenwoordig vaak gestelde vraag in het achterhoofd neemt Marcel Bas ons mee naar de nog versluierd aanwezige wereld van uitbundige volksrituelen en voorchristelijke griezels. Want anders dan de moderne zwarte-pietcritici plegen te doen, zal Bas de lezer niet met de historische Zwarte Piet laten kennismaken door zijn oorsprong te laten beginnen met de in de negentiende eeuw afgeschafte slavernij. Nee, we gaan veel verder terug; de lezer zal merken dat Zwarte Piet veel ouder is dan de V.O.C. of de kolonisering. Lang voordat onze voorouders zwarte mensen hadden gezien - nog voordat zij tot het christendom bekeerd waren - doolden er elk jaar in december al zwarte pieten rond in onze folklore. En niet alleen in onze folklore: op vele plekken in Europa treffen we bizarre resten aan van de voorouders van Zwarte Piet. Stukje bij beetje beantwoordt Europa's kleurrijke verleden de vraag of Zwarte Piet racistisch is of niet.

Marcel Bas ('s-Gravenhage, 1970) is in veel onderwerpen geïnteresseerd, waaronder taalkunde, geschiedenis, botanie en de Afrikaanse taal in Zuid-Afrika. Hij studeert aan de Universiteit Leiden waar hij de masteropleiding Taalwetenschap volgt. Zijn bachelorscriptie handelde over de gevolgen van Afrikaans-Engelse taalvermenging voor het Afrikaans. De afgelopen 22 jaar heeft hij voor verschillende conservatieve tijdschriften artikelen en essays geschreven, waarin zijn voorliefde voor het behandelen van onderbelichte onderwerpen naar voren komt.